Terugblik: Klankbordgroep 13 juni

Jouw inzet, onze inspiratie: Samen voor impactvolle zorg en welzijn was het thema van deze klankbordgroep. We namen de aanwezigen mee in het traject en aanpak van het meerjarenplan 2027-2032 voor de Eerstelijnszone.

We toetsten af hoe de groep graag wil betrokken worden in dit traject en welke aandachtspunten we hierbij moeten meenemen. Daarnaast gaven ze, na een toelichting, input over verschillende thema’s die de Eerstelijnszone al meeneemt als basis.

Hieronder vind je een overzicht van de thema’s met samenvatting van de insteken vanuit de groep.

1. Gezonde levensstijl

• Nood aan preventieve programma’s rond voeding en beweging.
• Samenwerking en kennisdeling tussen organisaties (bv. Voedseloverschotten en groepsaankopen).
• Aandacht voor kostenverschil ongezond vs. gezond eten.

2. Nabije en toegankelijke zorg

• Digitalisering vormt een drempel, vooral voor ouderen.
• Vrijwilligers en mantelzorgers zijn cruciaal, maar vaak onvoldoende ondersteund.
• Communicatie en informatieverspreiding zijn gebrekkig.
• Buurtgerichte en doelgerichte zorg nodig, met inspraak van bewoners.
• Veel aandacht voor mantelzorgers en hun noden, inclusief jonge mantelzorgers.

3. Mentaal welbevinden

• Belang van laagdrempelige, proactieve communicatie.
• Taboe doorbreken, signalen leren herkennen en gepast reageren.
• Preventie, sensibilisering en informele hulp (bv. vrijwilligers) stimuleren.
• Informatievoorziening moet ook niet-digitaal en begrijpelijk zijn.

4. Perinataal programma (gericht op kwetsbaarheden bij zwangere vrouwen, hun kinderen en gezin tijdens de eerste 1000 dagen)

• Taalbarrières
• Informatie-overload door sociale media zijn problematisch.

5. Obesitas bij kinderen en jongeren

• Obesitas hangt samen met mentaal welzijn en gezinscontext.
• Nood aan lokale meldpunten via sociale media.
• Onderliggende psychologische factoren herkennen en aanpakken.

6. Dak- en thuisloosheid

• Gebrek aan bewustzijn en structurele communicatie tussen diensten.
• Vraag naar toegankelijke, outreachende hulpverlening.
• Continu bereikbare sociale loketten zijn gewenst.

7. Kwetsbare ouderen en dementie

• Belang van het sociale netwerk rond de mantelzorger.
• Casemanagement en preventieve begeleiding zijn nodig.
• Meer samenwerking en ontmoeting tussen organisaties.
• Aandacht voor jongdementie en culturele diversiteit.

8. Intrafamiliaal geweld

• Kinderen en jongeren zijn onvoldoende bereikt.
• Inzetten op vertrouwenspersonen in sport, school, jeugdwerk.
• Geweld is meer dan fysiek – nood aan bredere bewustwording.

9. Participatie zorg en welzijn

• Zorgmatching tussen vrijwilligers en hulpbehoevenden nodig.
• Digitalisering creëert drempels; wildgroei aan platformen.
• Oproep tot betere samenwerking gemeente & burger.

Overkoepelende en dominante thema’s

1. Kwetsbare groepen centraal
   Alle thema’s benoemen groepen met verhoogde zorgnoden: ouderen, jongeren, mantelzorgers, mensen met psychische kwetsbaarheid, nieuwkomers, alleenstaanden, enz.
2. Digitalisering als barrière
   In meerdere domeinen (zorgtoegang, communicatie, infoverstrekking) vormt digitalisering een uitsluitende factor voor kwetsbare groepen.
3. Nood aan laagdrempelige communicatie en hulpverlening
   Zowel op vlak van mentale zorg, intrafamiliaal geweld, participatie als mantelzorg: informatie moet actief, eenvoudig, toegankelijk (ook offline) aangeboden worden.
4. Vrijwilligers en mantelzorgers onder druk
   Er is zowel een tekort aan vrijwilligers als een toenemende vraag naar ondersteuning voor mantelzorgers – fysiek, mentaal en informatief.
5. Vraag naar samenwerking en netwerkvorming
   Interdisciplinaire samenwerking, netwerkmomenten, bekendmaking van aanbod: het versnipperde zorglandschap vraagt om meer verbondenheid.
6. Zorg op maat en buurtgericht
   Mensen willen nabijheid, inspraak en betrokkenheid – lokale verankering, inclusie van mantelzorgnetwerken en inzet van ervaringsdeskundigen komen vaak terug.
7. Wetenschappelijk onderbouwde info vs. sociale media
   Overkoepelend leeft de nood aan betrouwbare, gevalideerde informatie die het woud aan sociale media en onbetrouwbare bronnen overstijgt.