Focusgesprekken met patiënten en mantelzorgers uit onze eerstelijnszone
Doelgerichte zorg: een evidentie?
Vroeg of laat hebben we allemaal zorg of hulp nodig. Dat kan voor iets klein zijn, maar ook voor een complex probleem, waarbij er heel wat mensen rondom de persoon willen helpen. Complexere zorg en meer hulpverleners betekent ook dat er meer aanbevelingen, behandelingen en interventies worden voorgesteld. Elke hulpverlener probeert vanuit zijn of haar perspectief de patiënt of cliënt vooruit te helpen, maar de hulp mist soms focus of resulteert in een waslijst met interventies die elkaar durven tegenspreken. Een doelgerichte aanpak kan hierbij helpen. Het bepalen en bespreken van wat jij als patiënt of cliënt écht belangrijk vindt, zorgt er voor dat de zorg- en hulpverleners een baken - een doel - hebben om hun enthousiasme, expertise en kunde op af te stemmen.
Introductie Eerstelijnszone Scheldekracht vzw
Eerstelijnszone (ELZ) Scheldekracht(*) zet zich in als één van de 60 eerstelijnszones om de levenskwaliteit van alle personen met een zorg- of ondersteuningsnood zo optimaal mogelijk te maken. We doen dit door alle lokale besturen, gezondheids- en welzijnsactoren met elkaar in contact te laten komen om elkaar te leren kennen, maar ook om samenwerking en uitwisseling te bekomen. We zijn er evenwel niet enkel voor al die professionals en organisaties. De patiënt, cliënt, mantelzorger, … is evenzeer een volwaardige partner, die ook vertegenwoordigd wordt in onze organisatie. Meer informatie over onze werking.
(*) De eerstelijnszone Scheldekracht omvat de gemeenten Destelbergen, Melle, Merelbeke, Wetteren, Wichelen, Laarne, Lochristi en Wachtebeke
Samenwerking met Patient Empowerment vzw
In het zoeken naar manieren om de stem van de patiënt meer te betrekken in de organisatie van de zorg in de eerste lijn, zijn we in contact gekomen met Patient Empowerment vzw. Dit is een organisatie die ijvert voor een gelijkwaardige relatie en wederzijds respect tussen zorg(hulp)vrager en zorg(hulp)verstrekker. Een match made in heaven dus!
Weten wat écht belangrijk is, is voor jou als persoon de eerste stap. Dit bespreekbaar maken met jouw zorg- of hulpverlener is een tweede stap. De doelstellingen van onze beide organisaties klikken in elkaar als een trein en een wagon.
Wil je meer weten over het concept 'patient empowerment'? Bekijk hier een korte video met uitleg!
Focusgesprekken met patiënten en mantelzorgers
Met deze gezamenlijke doelstellingen organiseerden we enkele focusgesprekken met patiënten en mantelzorgers in onze regio om enerzijds te weten te komen wat men verstaat onder goede zorg, wat hiervoor nodig is en hoe de relatie zorgvrager - zorgverstrekker tot een meer gelijkwaardige relatie kan komen. Anderzijds bekeken we ook hoe een doelgerichte aanpak meer ingang kan vinden in onze regio.
Conclusies?
We zijn allereerst dankbaar dat we heel wat enthousiaste deelnemers mochten ontvangen!
Tijdens de gesprekken bleven we even stilstaan op de impact van een ingrijpende gebeurtenis zoals een ernstige ziekte of een situatie die heel ontwrichtend is. En dit niet alleen op persoonlijk vlak, maar ook op de omgeving van de persoon en de (nieuwe) relaties met hulp- en zorgverleners.
We bleven ook stilstaan op die één-op-één relaties met de hulp- en zorgverleners: zijn er momenten geweest waar deze persoon naar jou geluisterd heeft? Waar deze persoon gevraagd heeft wat écht belangrijk is voor jou?
Enkele getuigenissen
Vroeger liep ik vaak en genoot hier heel hard van, maar door knieproblemen heb ik dit moeten opgeven. Ik ging met mijn probleem naar een arts-specialist en hij vroeg me van bij het begin wat ik graag wou doen van sport. Hij hield voor zich dat lopen misschien niet meer mogelijk is, maar legde vooral de focus op wat ik graag nog zou willen doen. We overliepen welke sporten wel nog mogelijk waren en wat ik zag zitten. Ik hou wel van een uitdaging en zo kwamen we tot het plan om te spinnen, lopen in een zwembad (bestaat echt!) en zelfs in de bergen wandelen. Door focus te leggen op wat ik graag doe en op wat wél mogelijk is, heb ik het gevoel gehoord te zijn.”
Mijn grootvader heeft lang voor mijn grootmoeder met dementie gezorgd. Bij de tweede ziekenhuisopname - ze kwam regelmatig ten val - was er een open gesprek met hem, zijn vrouw en de zorgverleners: “Welke problemen stellen zich, wat is voor jou nog haalbaar, wat wil jij zelf nog als mantelzorger in het leven?” Samen hebben ze een plan opgesteld waarbij er zo goed mogelijk tegemoet werd gekomen aan de wensen van alle partijen.”
Bij de zorg voor mijn vrouw zijn er heel wat spelers betrokken. Helaas merk ik dat de hulp en de zorg niet altijd goed op elkaar is afgestemd. Iedereen werkt vanuit zijn eilandje en de connectie met elkaar is wat verloren gegaan.”
Tips voor patiënten en mantelzorgers
Vanuit deze gesprekken maakten we de brug naar doelgericht werken, waarbij we enkele concrete tools/hulpmiddelen ter sprake brachten om de levensdoelen te helpen in kaart brengen:
Deze hulpmiddelen werden met veel interesse en nieuwsgierigheid ontvangen!
Er werd ook erkend dat de inzichten die deze hulpmiddelen bieden een goed fundament kunnen zijn om bepaalde zaken bespreekbaar te maken met de zorg- of hulpverlener. Ook Patient Empowerment vzw geeft 40 concrete tips om als zorgvrager gehoord te worden.
Tips voor zorg- en hulpverleners
Hulp- en zorgverleners kunnen ook al door kleine ingrepen een wereld van verschil betekenen voor de patiënt: van “Goeiedag, hoe is’t?” naar “Wat is een goede dag voor jou?” of de laptop al even naast jou zetten zodat dit geen fysieke barrière vormt tussen de patiënt en de zorgverstrekker.
Om ook de hulp- en zorgverleners in onze regio kennis te laten maken met de concepten van doelgericht werken en wat dit kan betekenen voor de relatie tussen zorgvrager en -verstrekker, organiseerden we in maart samen met de Arteveldehogeschool Gent drie buurtnetwerken voor professionelen. Hierbij lieten we de deelnemers kennismaken met de concepten van doelgericht werken en wat deze aanpak kan betekenen. Aan de hand van fictieve casussen die ook herkenbaar zijn, konden ze multidisciplinair kennismaken met de concepten van doelgerichte zorg.
Enkele sfeerbeelden
